Aktualności

28.11.2013

Kraków 25 lat temu pożegnał N-kę

W sobotę, 30 listopada na linii nr 19 pojawił się zabytkowy wagon N. Tramwaj wyruszył z pętli w Łagiewnikach o godzinie 12:06 i kursował do 17:03. Nie był to przypadek. Wysłanie tego zabytkowego tramwaju na linię było bowiem okazją do przypomnienia, że dokładnie 25 lat temu, w listopadzie 1988 roku te popularne tramwaje przestały obsługiwać regularne linie i zniknęły z krakowskich ulic. Obecnie wagon typu N można zobaczyć jedynie na Krakowskiej Linii Muzealnej.

 
Warto przypomnieć, że wagony tego typu były eksploatowane we wszystkich miastach z siecią tramwajową w Polsce. Początkowo miały być pojazdami tymczasowymi do czasu wprowadzenia nowoczesnego rozwiązania. Okazało się, że woziły pasażerów w Krakowie przez prawie 40 lat.
Wszystko zaczęło się w czasie trwania wojny. Wiosną 1943 roku w zakładach w Duesseldorfie zaprezentowano pierwszy wagon, który do jazd próbnych skierowany został do stolicy Niemiec. Na podstawie prób i wprowadzonych poprawek seryjną produkcję wagonów silnikowych i przyczep rozpoczęto w 1944 roku. Jesienią tego samego roku do Gdańska, Katowic i Poznania trafiły pierwsze seryjne tramwaje KSW (późniejsze wagony typu N). W czasie odbudowy zniszczonych w wyniku działań wojennych polskich miast komisja tramwajowa działająca w 1946 roku na najwyższym szczeblu przyjęła, że wagony tego typu zostaną wprowadzone do produkcji w Polsce. Zgodnie z przyjętymi założeniami rozwiązanie takie miało być tylko przejściowe w celu zaspokojenia najpilniejszych potrzeb zniszczonych miast. Ilość wagonów do zbudowania oszacowano na poziomie 200 sztuk po czym miała rozpocząć się produkcja wagonów nowoczesnych. Produkcję powierzono czterem fabrykom: w Sanoku, Chorzowie, Świdnicy i Gdańsku.
Pierwsze wagony typu N wyjechały na ulice Krakowa we wrześniu 1949 roku i choć były nowe to niestety swym wyglądem i wyposażeniem znacznie odbiegały od tramwajów SN2 z 1939 roku czy pięknych Zeppelinów z 1909 roku.
Wraz z otwarciem linii tramwajowej do Nowej Huty nowe tramwaje typu N stały się jedynymi pojazdami przewożącymi budowniczych robotniczej dzielnicy „starego Krakowa”. Do obsługi centrum miasta powróciły dopiero w na początku lat 60-tych gdy ich liczba pozwalała na zastępowanie wagonów pochodzących jeszcze z okresu sprzed I Wojny Światowej.
Ostateczna likwidacja tramwajów N rozpoczęła się dopiero jesienią 1988 roku. 27 listopada 1988 roku na linię nr 7 po raz ostatni skierowano skład wagonów o numerach 80+513. W ciągu prawie 40 lat eksploatacji w Krakowie wykorzystano 186 wagonów silnikowych i 210 przyczep łącząc je w składy jedno dwu i trzywagonowe.